De meestvoorkomende oorzaken van verzuim

In Nederland is verzuim onder medewerkers een grote uitdaging voor organisaties. Uit de gegevens van het CBS over ziekteverzuim blijkt dat er diverse klachten en oorzaken zijn, zowel werkgerelateerd als niet-werkgerelateerd. Om ziekteverzuim effectief te verminderen, is het belangrijk voor werkgevers om de oorzaken van verzuim goed te begrijpen. In deze blog bespreken we de belangrijkste oorzaken van verzuim en delen we praktische tips zodat jij je medewerkers beter kunt ondersteunen.

Meest voorkomende klachten bij ziekteverzuim

Welke klachten komen het meest voor bij ziekmeldingen? We bekijken de top 3, met percentages die laten zien in hoeveel van de gevallen dit voorkomt (CBS, 2023). Deze klachten ontstaan niet altijd binnen de directe invloed van het werk. Dat betekent echter niet dat je hier als werkgever geen effect op hebt. Daarom geven we je tips om hieraan te werken.

Griep, verkoudheid of andere virusinfectie – 63,6%

Dit is veruit de grootste oorzaak van kortdurend verzuim, vooral seizoensgebonden in de wintermaanden.

Tip: Stimuleren van hygiëne, zoals regelmatig handen wassen, kan bijdragen aan het verminderen van verzuim door infectieziekten.

Psychische klachten, overspannenheid, burn-out – 6,7%

Hoewel deze klachten minder vaak voorkomen dan bijvoorbeeld griep, zijn ze wel verantwoordelijk voor veel langdurig verzuim. Werkstress en burn-out worden vaak veroorzaakt door hoge werkdruk en een verstoorde werk-privébalans. Meer hierover lees je in ons artikel over burn-out voorkomen.

Tip: Het bieden van coaching, stressmanagementtrainingen en gesprekken over werkdruk kan bijdragen aan het voorkomen van burn-out.

Hoofdpijn – 3,6%

Dit kan worden veroorzaakt door stress, spanning of fysieke omstandigheden zoals slecht verlichte werkplekken.

Tip: Zorg voor een goede werkomgeving met voldoende verlichting en ergonomische aanpassingen, en bied ontspanningsoefeningen aan om stress te verminderen.

Werkgerelateerde oorzaken van verzuim

Werkgerelateerde oorzaken, zoals te hoge werkdruk, zijn deels of rechtstreeks verbonden aan de werkomstandigheden. In 20% van het verzuim is dit het geval. Wat zijn de meest genoemde oorzaken?

Te hoge werkdruk – 29,7%

Te hoge werkdruk blijft een van de grootste oorzaken van ziekteverzuim, net als de andere onderdelen van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Het is niet alleen een directe oorzaak, maar draagt ook bij aan mentale klachten zoals burn-out. Meer hierover lees je in ons artikel over hoge werkdruk.

Tip: Om dit te verminderen, is het belangrijk dat werkgevers regelmatig in gesprek gaan met hun medewerkers over werkdruk en balans.

Besmetting op het werk – 14,2%

Deze oorzaak komt vaak voor in werkomgevingen waar mensen nauw samenwerken en de kans op verspreiding van ziekteverwekkers groot is.

Tip: Goede ventilatie, hygiëne en het stimuleren van thuisblijven bij klachten kunnen helpen om besmettingen op de werkvloer te voorkomen.

Lichamelijk te zwaar werk – 11,5%

Deze oorzaak komt vooral voor in sectoren zoals de bouw en logistiek. Lichamelijke klachten door zware arbeid of een verkeerde werkhouding kunnen leiden tot langdurig verzuim.

Tip: Een goede ergonomische werkplek kan fysieke klachten helpen voorkomen. Ook is het belangrijk om de nadruk te leggen op voldoende rust en herstel bij fysiek zwaar werk. Dit helpt langdurige overbelasting te voorkomen.

Impact voor werkgevers

Hoewel het logisch klinkt om de meest voorkomende oorzaken aan te pakken, hebben deze niet altijd de grootste impact. Om een voorbeeld te geven: hoge werkdruk of fysieke belasting zijn vaak verantwoordelijk voor langer verzuim en hogere kosten dan bijvoorbeeld infectieziekten. Dit maakt ze belangrijker om als werkgever aandacht aan te besteden.

Houd ons in de gaten voor een impactanalyse (coming soon). Hierin presenteren we de verzuimoorzaken die de meeste impact hebben op organisaties.

Verzuim verminderen: proactieve aanpak

Om ziekteverzuim structureel te verminderen, is een proactieve aanpak een must. Werkgevers kunnen gezondheidsrisico’s vroegtijdig signaleren en aanpakken door te investeren in preventieve maatregelen, zoals het PMO. Dit helpt niet alleen verzuim terug te dringen, maar verhoogt ook het welzijn en de productiviteit van medewerkers.

Verzuim is nooit volledig te voorkomen. Daarom blijft het belangrijk om ook reactief met verzuim om te gaan. Zorg dat je het contact met de zieke medewerker onderhoudt. Dit begint al met een telefoontje bij de ziekmelding, en regelmatige check-ins. Let wel op dat je niet ingaat op de specifieke klachten of oorzaken van verzuim. Houd de focus op het ondersteunen van de medewerker en hoe je de terugkeer naar de werkvloer makkelijker kunt maken.