Mentale gezondheid op het werk: 3 tips om klachten te herkennen

Iedereen heeft wel eens wat mindere dagen. Dagen waarop je je neerslachtig voelt of weinig fut hebt. Voor één op de vijf Nederlanders is dit echter niet iets tijdelijks. Zij kampen met mentale gezondheidsklachten. Bijvoorbeeld door burn-out, depressie en/of een angststoornis. Zelfs dagelijkse activiteiten zijn hierdoor moeilijk uit te voeren. Hoe kun je als werkgever deze klachten vroegtijdig herkennen en hulp bieden?

De impact van mentale klachten

Medewerkers met mentale gezondheidsproblemen verzuimen gemiddeld 36 dagen per jaar. Dit heeft niet alleen gevolgen voor hun eigen welzijn, maar ook voor de organisatie. Data van ruim 48.000 deelnemers aan de Persoonlijke Gezondheidscheck in 2023 laat zien:

20% van de volwassenen in Nederland loopt een verhoogd risico op burn-out;
20% van de volwassenen in Nederland ervaart angstklachten;
7% van de volwassenen in Nederland ervaart depressieve klachten.

Deze cijfers benadrukken de urgentie van het herkennen van klachten en verbeteren van mentale gezondheid op de werkvloer.

Hoe herken je mentale gezondheidsklachten op het werk?

Wanneer mentale gezondheidsklachten bij medewerkers op tijd herkend worden is een preventief consult bij de bedrijfsarts een belangrijke overweging om erger te voorkomen. Het komt echter niet vaak voor dat medewerkers uit zichzelf aan de bel trekken. Vaak gaan zulke klachten namelijk gepaard met schaamte. Dus, hoe herken je dan op tijd dat een medewerker psychische klachten ervaart?

Bijkletsen

Het klinkt misschien simpel, maar dat maakt het niet minder waardevol. Vraag je medewerkers regelmatig hoe het met ze gaat. Helemaal wanneer werk op afstand plaatsvindt is een korte babbel tijdens de lunch of bij het koffiezetapparaat niet altijd voor de hand liggend. Het kan hierdoor lastiger zijn signalen op te vangen over het welzijn.

Door regelmatig een niet-werk gerelateerde call te houden kun je toch een impressie krijgen van hoe het met jouw medewerkers gaat. Dit hoeft geen gesprek van een uur te zijn. Het besef creëren dat ook dit soort onderwerpen bespreekbaar zijn maakt al een groot verschil.

Het belang van een open werksfeer

Naast niet-werk gerelateerde gesprekken is het belangrijk medewerkers de mogelijkheid te geven het gesprek aan te gaan over het werk. Wanneer hen iets dwars zit over de manier van werken, onderlinge spanningen of werkdruk moet er ruimte zijn de werkgever hierop te wijzen. Een mogelijkheid is natuurlijk om het gesprek direct aan te gaan. Zorg hierbij dat je goed luistert naar wat de medewerker te zeggen heeft. Een open en luisterende houding zorgt voor een veilig gevoel wanneer zwaardere onderwerpen besproken moeten worden.

Toch zal niet iedere medewerker zijn klachten direct met zijn werkgever willen bespreken. Door een vertrouwenspersoon binnen de organisatie aan te stellen verlaag je de drempel om eventuele problemen te bespreken. Medewerkers kunnen zo in een veilige omgeving hun zorgen uiten. Hij of zij kan medewerkers aanhoren, adviseren en indien nodig verdere stappen ondernemen om de medewerker te helpen.

Krijg inzicht vanuit een anoniem onderzoek

Door een preventief medisch onderzoek (PMO) in te zetten die ingaat op mentaal welzijn krijg je inzicht in de risico’s op burn-out, depressie en angststoornissen binnen jouw organisatie. Met de Persoonlijke Gezondheidscheck word je hiervan op de hoogte gesteld middels een geanonimiseerd rapport op organisatieniveau. Medewerkers krijgen op individueel niveau inzicht in de klachten en advies om hun mentale gezondheid te verbeteren.

Wist je dat investeren in preventie voor mentale gezondheid zich dubbel en dwars terugbetaalt? Voor elke €1 die wordt geïnvesteerd in welzijnsondersteuning, krijgen werkgevers gemiddeld €5 terug. Dit rendement wordt gerealiseerd door verbeterde productiviteit, lager ziekteverzuim en minder personeelsverloop.

Omgaan met mentaal welzijn op het werk

Wanneer je een verminderde mentale gezondheid opmerkt bij een medewerker is het belangrijk hier aandacht aan te besteden. Om privacyredenen mag je hem of haar niet ongewild doorvragen naar de aard van de klachten. Wat de medewerker jou wil vertellen bepaalt hij of zij zelf. Wat kun jij dan wel doen als werkgever? Natuurlijk kun je vragen hoe jij kan helpen op werkgebied, bijvoorbeeld door deadlines op te schuiven of meer pauzemomenten in te lassen.

Een luisterend oor

Realiseer je wel dat jij mogelijk geen expert bent op dit gebied. Draag daarom niet zelf oplossingen aan, maar licht liever in overleg met de medewerker de bedrijfsarts in. Deze kan samen met de medewerker de juiste oplossing vinden. Zo kunnen zij kijken wat de juiste manier is om de medewerker te helpen en hem of haar daarna bijvoorbeeld geleidelijk het werk te laten opbouwen.

Tot slot: wees vooral geduldig. Wanneer er niet de juiste aandacht wordt besteed aan de klachten duurt ook het verzuim op lange termijn alleen maar langer. Goed behandelen en re-integreren is erg belangrijk.